یکی از انواع ویتامینهای بسیار ضروری برای بدن ویتامین دی است. متأسفانه این ویتامین در میان منابع غذایی بسیار کمیاب است و به همین دلیل احتمال کمبود آن در افراد، بیشتر میباشد. بهعلاوه خواص ویتامین دی برای پوست نیز بسیار ضروری بوده و یکی از عوامل خشکی پوست و لک کمبود ویتامین دی در پوست میباشد. ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی و یکی از مهمترین ویتامینها برای عملکرد صحیح بیولوژیکی است. پوست ما نیز یکی از مخزنهای طبیعی این ویتامین است که با استفاده از نور خورشید ویتامین دی را تولید میکند؛ بنابراین روده (از طریق رژیم غذایی) و پوست (از طریق نور خورشید) دو منبع اصلی تولید ویتامین D در بدن هستند. خود این ویتامین از دو نوع D2 و D3 تشکیل شده که نوع D3 در پوست و نوع دیگر در روده بیشتر تولید میشود؛ بنابراین بدیهی است که عدم قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بخصوص در زندگی آپارتمان نشینی امروز و رژیم غذایی نامناسب دو عامل اصلی کمبود این ویتامین در بدن هستند.
ویتامین D یکی از بهترین ویتامینها برای پوست است. این ویتامین بیش از هر روش دیگری بر اثر جذب پوستیِ نور آفتاب در بدن ساخته میشود. طی این فرایند، کلسترول پوست به ویتامین D تبدیل میشود. ویتامین D سپس توسط کبد و کلیهها جذب میشود و جهت کمک به ساخت سلولهای سالم به نقاط مختلف بدن انتقال مییابد. رنگ پوست ازجمله عوامل متأثر از ویتامین D است. همچنین ویتامین D به درمان پسوریازیس (بیماری پوستی مزمن خود ایمنی) کمک میکند.
علل کمبود ویتامین D
کمبود ویتامین دی در بدن شما میتواند عوامل متعددی داشته باشد، از جمله:
1. رژیم غذایی حاوی مقدار کافی ویتامین دی نیست.
2. مقدار کافی ویتامین دی از غذا جذب نمیکنید (احتمالاً مشکل سوء جذب دارید).
3. به مقدار کافی در معرض نور خورشید قرار نمیگیرید.
4. کبد یا کلیههای شما نمیتوانند ویتامین دی را در بدن شما به حالت فعال آن تبدیل کنند.
5. احتمالاً داروهایی مصرف میکنید که مانع جذب یا تبدیل ویتامین دی در بدن میشود.
فواید ویتامین D برای پوست
1. کمک به درمان اگزما و پسوریازیس
یکی از شناختهشدهترین کاربردهای ویتامین D در درمان اگزما و پسوریازیس میباشد. برای درمان این بیماریها از کرم موضعی ویتامین D یا مکملهای ویتامین D استفاده میشود.
2. درمان آفتابسوختگی
ویتامین D3 دارای خواص ضدالتهابی قوی است و برای درمان آفتاب سوختگی مفید میباشد.
3. جوانسازی پوست صورت
ویتامین D دارای خواص آنتی اکسیدانی است که از پیری زودرس جلوگیری کرده و برای رفع چین و چروک و جوانسازی پوست صورت مفید میباشد. قرار گرفتن در وضعیتهای پر استرس، اشعه مضر ماورا UV بنفش و سایر عوامل باعث پیری زودرس میشود. برای جلوگیری از این مسئله، اطمینان حاصل کنید که ویتامین D دریافت میکنید تا به تقویت سلولهای پوستی شما برای داشتن ظاهری جوانتر کمک کند.
4. بهبودی آهسته زخم
اگر بهبود زخمها بیش از حد معمول طول بکشد، ممکن است نشانهای از سطح پایین ویتامین دی باشد. ویتامین دی باعث ایجاد کاتلیسیدین میشود. این یک پپتید ضد میکروبی است که به سیستم ایمنی بدن شما کمک میکند تا در برابر عفونتها مقابله کند.هنگامی که پوست شما آسیب دید، به مقدار زیادی ویتامین دی برای بهبودی نیاز خواهید داشت. ویتامین D باعث افزایش تشکیل ترکیباتی میشود که به تشکیل بافت جدید کمک میکنند.
علائم کمبود ویتامین D بر پوست
_ پوست برای عملکرد مناسب به ویتامینهای حیاتی نیاز دارد و ویتامین D یکی از آنها است. چهره بیحال میتواند نشانه کمبود ویتامین دی باشد. ممکن است رنگ صورت شما کمی بیرنگ به نظر برسد. کمبود ویتامین دی باعث میشود سیاهی زیر چشم شما بیشتر شود. پوست شما برای بازسازی و سالم بودن به ویتامین دی نیاز دارد.
_ پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که به تجمع سلولهای پوست منجر میشود. این تجمع موجب شکلگیری وصلههایی سخت میشود که اغلب پوسته پوسته، قرمز رنگ و ملتهب هستند. پسوریازیس میتواند هر بخشی از بدن انسان را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما بیشتر در پشت آرنجها و زانوها، پوست سر، کمر، صورت، کف دستها و پاها ظاهر میشود. یکی از دلایل عود این بیماری کمبود ویتامین D میباشد.
_ پوست خشک
یکی از نشانههای کمبود ویتامین دی خشکی پوست و پوستی خارشدار است که ممکن است در سراسر صورت یا در مناطقی مانند گونهها، چانه و پیشانی ایجاد شود. در برخی موارد شدید، ممکن است مبتلایان به کمبود ویتامین دی نیز دچار اگزما شوند که علت این امر اختلال عملکرد سیستم ایمنی بدن است. با کمی آگاهی در مورد فواید ویتامین دی درمییابید که این ویتامین میتواند برای پوست مؤثر باشد. چه این ویتامین از نور مستقیم خورشید، مکمل یا یک ماده موضعی از پوست باشد.
_ یکی از مشکلات رایج در میان بسیاری از افراد، مشکل جوش و آکنه است. کمبود برخی ویتامینها مانند ویتامین دی سبب ایجاد جوش صورت و بدن میشود. افراد مبتلا به جوش چه در صورت و چه بدن، بیشتر دچار کمبود ویتامین دی هستند. یک مطالعه در سال 2016 بر روی 80 نفر انجام شد و نشان داد که 49% از افراد مبتلا به جوش صورت دچار کمبود ویتامین دی بودند که این میزان برای افراد بدون آکنه 23% بود. همچنین دانشمندان ارتباطی بین کمبود ویتامین D و آکنههای شدید یافتند. ویتامین D به کاهش التهاب کمک کرده و به این ترتیب باعث درمان آکنه خواهد شد.
منابع ویتامین D
بهترین منبع ویتامین D نور خورشید است. غذاهای غنی از ویتامین D شامل:
- ماهیهای چرب مثل قزلآلا و ماهی تن
- زرده تخم مرغ
- پنیر
- جگر گاو
- قارچ
- شیر غنی شده
- غلات و آبمیوهها
روش های درمان کمبود ویتامین D
ویتامین D تنها از طریق برخی مواد غذایی و نور خورشید جذب میشود و در نتیجه بهترین راههای موجود برای افزایش ویتامین D به شرح زیر خواهند بود:
- روزانه زمان بیشتری را زیر نور آفتاب قرار گیرید.
- از روغن حاوی ویتامین D استفاده کنید.
- مواد غذایی که در بخش قبلی معرفی کردیم را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- از مکملهای ویتامین D استفاده کنید. (در این مورد باید با پزشک مشورت کنید تا دوز و دفعات مصرف مکمل را مشخص کند).
